بر بلندای تپه‌ای زیبا در مجاورت روستای ارمنی‌نشین سهرول، کلیسای تاریخی سهرل قرار دارد. که یک بنای آجری است و در حدود یکصد سال قدمت دارد .و در اواخر دوران قاجار ساخته شده است. گفتنی است که قدمت هسته‌ی اصلی بنای کلیسای سهرقه (سهرل) به قرن پنجم و ششم میلادی برمی‌گردد. اما بنای اصلی بارها مرمت و بازسازی شده است.

این کار توسط معماران روسی و فرانسوی و استادکاران آذربایجانی انجام شده .و جزو نمونه‌های نادر معماری مسیحی در کشور عزیزمان ایران است. تاریخ دقیق‌تر طرحی که امروز به عنوان کلیسای سهرل شناخته می‌شود. حدودا به سال ۱۸۴۰ میلادی می‌رسد و امروز یکی از دیدنی‌ترین جاذبه های استان آذربایجان شرقی و دیدنی های شبستر محسوب می‌شود.

تاریخچه کلیسا

این کلیسا در اثر زلزله ۱۹۳۶ میلادی آسیب جدی دید . بعد از آن درها و پنجره‌های بنا به سرقت برده شد که ارزشمند و تاریخی بودند. پلان بنا مستطیل شکل و در ابعاد ۱۸/۵ در ۶/۵ متر، با نمای آجری ساخته شده و شامل سه قسمت ورودی تالار مستطیلی مرکزی و محراب چلیپایی است.

ایوان آجری بنا در ضلع غربی ساختمان کلیسا جای دارد و به وسیله دو ردیف پله‌ی قرینه به برج ناقوس می‌رسد که به پلان ستاره‌ای ۱۶ ضلعی دارد و 12 متر هم بلندای آن است. گره‌اندازی‌های آجری روی بنا خود به تنهایی می‌تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری برای علاقه‌مندان به تاریخ معماری ایرانی منظور شود .که  بسیاری از دانش‌پژوهان و محققان این رشته را به خودش جلب کند.

فضای داخلی کلیسای سهرل حس و حالی روحانی به بازدیدکنندگان می‌بخشد . شعاع‌های مورب آفتابی که از پنجره‌های بلند تالار محراب به داخل می‌تابند، نمایه‌ای از یک ایمان مسیحی را بازنمایی می‌کنند. در منتهی الیه ضلع شرقی بنا، محراب کلیسا با گنبد رک بر روی گریوی هشت ضلعی قرار گرفته است.

طاق‌های هلالی شکل که بر روی دیوار خارجی کلیسا تعبیه شده‌اند، موجب کاهش یکنواختی و سادگی بنا شده‌اند.همه‌ی این‌ها می‌تواند به عنوان ویژگی‌های یک بنای پایدار که در ارتباطی صحیح با اقلیم و فرهنگ خودش قرار گرفته، بازشناخته شود .و مدلی باشد برای آموختن اینکه گذشتگان چطور تا این اندازه بناهایی می‌ساختند که خودشان را خارج از زمان تعریف می‌کردند و به نوعی همیشگی می‌شدند.

گنبدهای کلیسا

گنبد‌های این کلیسا که در دسته‌ی گنبد رک (گنبد هرمی یا مخروطی) قرار می‌گیرند در نوع خود منحصر به فرد هستند. چراکه پلان این گنبد‌های بوقی شکل ستاره‌ی 16 پر است .و تقریبا هیچ نمونه‌ی مشابهی در میان کلیساهای داخل کشور ایران و یا حتی هیچ گنبدی با این ویژگی وجود ندارد.

نمای داخلی این گنبد به معنای واقعی کلمه سحرانگیز است به طوری که بسیاری از گردشگران را خیره می‌کند. گره‌اندازی و کتبیه‌سازی‌های آجری‌ای هم که روی پایه‌های شالوده‌ای و ازاره‌ای بنا کار شده در نوع خود جالب توجه هستند.

بازدید از این کلیسا در زمره‌ گردشگری تاریخی و فرهنگی قرار می‌گیرد.هرچند که می‌تواند برای بسیاری از گردشگران انگیزه‌های مذهبی را هم به همراه داشته باشد. بهترین زمان‌ بازدید از این کلیسا موقع طلوع و غروب آفتاب است که در میان اهالی محلی و بومی هم طرفداران بسیاری دارد. چرا که به نوعی چشم‌اندازی استعاری از ایمان انسان امروزی است که در برهوتی از واقعیت رها شده.