قونیه سرزمین مولانا و رقص سماع
قونیه از شهرهای مهم ترکیه است که مرکز استان همنام خودش است. این شهر پیشینه تاریخی غنی دارد و گفته میشود که از هزاره سوم حیات داشته است. سلجوقیان نیز روزگاری در این شهر تاریخی حکومت میکردند.
قونیه با بافتی تقریبا مذهبی، هفتمین شهر پر جمعیت کشور ترکیه محسوب میشود .و جاذبههای تاریخی و مذهبی مهمی در آن یافت میشود. بیشتر ما ایرانیها شیفته سفر به استانبول و جذابیتهای شهری آن هستیم و از زیباییهای سایر شهرهای ترکیه غافل شدهایم.قونیه را باید پایتخت آرامش در خاک ترکیه دانست؛ بهخصوص که اتمسفر این شهر با انرژی حضور مولانا ترکیب شده است.
آرامگاه و موزه مولانا
قونیه ترکیه خانه ابدی مولانا، شاعر پرآوازه ایرانی شده و در جنوب شرقی این شهر، بنای مقبره او ساخته شده است.این بنا که امروز وسعت بسیاری پیدا کرده و از مقبره به موزه تبدیل شده، در یکی از تپههای مرتفع شهر بنا شده است و منظرهای تماشایی دارد.
این قسمت از شهر بسیار ارزش تاریخی دارد و باستانشناسان را با نشانههای حیات در هزاران سال پیش روبهرو کرده است. در زمان حیات و همینطور مرگ مولانا، سلجوقیان اداره خاک قونیه را در دست داشتند. در واقع سلجوقیان سهم بهسزایی در ساخت بناهای تاریخی در ترکیه داشتند و نمونه آن آرامگاه با شکوه مولانا است که با سازه گنبد آبی فیروزهای شروع شد و بهتدریج بزرگ و پرعظمت شد.
امروزه مقبره مولانا در واقع موزهای ارزشمند در تاریخ قونیه ترکیه محسوب میشود که برای گردشگران فرصت ماجراجویی در مورد مولانا جلالالدین بلخی، گنجینه ادب و عرفان را بهوجود آورده است.
ساختار موزه
موزه مولانا با دروازههای متعددی بنا شده و وسعت این بنا را بهخوبی نشان میدهد. دروازه دیویسان که ورودی اصلی بنا است، شما را به سمت حیاط تماشایی و بزرگ این مجموعه دعوت میکند. کف حیاط سنگفرش شده است و اطراف آن اتاقها و غرفههایی را خواهید دید که در هر کدام از آنها مریدان مولانا به فعالیتی مشغول هستند. این حیاط وسیع در روز بزرگداشت مولانا، شاهد مراسمی تماشایی از رقص مخصوص سماع است که مریدان مولانا این رقص و آیین عرفانی را در این روز اجرا میکنند.
در قسمتی از این مجموعه که به مطبخ شناخته میشود، بسیاری رسوم خاص عرفانی و صوفیانه همچون رقص سماع به علاقمندان و مریدان حضرت مولانا آموزش داده میشود و این مکان جایی برای تماشای مراسم سیر و سلوک عاشقان مولانا از نزدیک است.
تمام بنای این جاذبه از تاثیر هنر سلجوقی در دوره خود بر قونیه میگوید و شما را محو زیبایی خود خواهد کرد. بنای مقبره قدیمی مولانا که یادگاری از زمان سلطنت سلجوقیان است را در این حیاط میتوانید ببینید و محو هنر معماری قوم عثمانی با المانهای اسلامی شوید.
در واقع ترکیب فرهنگ عثمانی و اعتقادات اسلامی در این بنا به زیبایی دیده میشود. این سازه با گنبد مخروطی و فیروزهایرنگ، نمادی از قونیه ترکیه، شهر بزرگترین عارف تاریخ شده است و جاذبه محبوب و مشترک بین عارفان، ادیبان و علاقمندان به تاریخ معماری است.
موزه مولانا در واقع آرامگاه خانوادگی جلال الدین محمد بلخی محسوب میشود .در این نقطه از قونیه، علاوه بر مولانا، پدر همسر و فرزندان و همچنین چند تن از مریدان او نیز آرمیدهاند و مقبره آنها به زیبایی و احترام آراسته شدهاند.
زیبایی مخروط فیروزهای در شهر
شکوه بنای مقبره با گنبد خاص فیروزهای آن مشخص شده است .و معماری خاص این سازه روی چهار ستون پایهگذاری شده است. معمار این گنبد با شکوه، بدرالدین تبریزی است که با المانهای معماری عثمانی و اسلامی بنا شده است.
در محوطه این مجموعه مسجد زیبایی دیده میشود که فضایی برای برگزاری بسیاری از مراسم مذهبی و عرفانی است و تمام آن به زیبایی آراسته شده است. همچنین در این مجموعه و در کنار مسجد، نمایشگاهی از قرآنهای خطی و قدیمی و کتابهای نفیس برپا میشود که برای بازدیدکنندگان بسیار تماشایی است.
از جذابیتهای باشکوه و مهیج این نمایشگاه، شانس دیدن نسخه اصل شاهکار مولانا، یعنی مثنوی و معنوی است .که در این مجموعه در کنار سایر داراییهای مولانا همچون سجاده وی نگهداری میشود.در سفر بعدیتان به ترکیه، سری به قونیه بزنید تا از نزدیک با این شهر تاریخی که هوای آن با شعرهای عارفانه مولانا عجین شده است، آشنا شوید.