قلعه رودخان فومن یکی از مهم‌ترین دژهای تاریخی و نظامی ایران است که در استان گیلان و در میان انبوه درختان جنگلی جای گرفته است.

این قلعه مستحکم و تسخیرناپذیر در طول تاریخ خود فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است و اکنون یکی از جاهای دیدنی و مهم فومن محسوب می‌شودکه گردشگران فراوانی را به سوی خود جذب می‌کند.

با ایکا هتل در سفر خطه سرسبز گیلان و شهر تماشایی فومن همراه باشید تا این قلعه‌ تاریخی را هرچه بیشتر به شما معرفی کنیم.

با قلعه رودخان شهر فومن بیشتر آشنا شوید

در20 کیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان قلعه تاریخی به نام قلعه حسامی یا دژ رودخان واقع است بسیاری از کارشناسان احداث و ایجاد این قلعه باستانی را به دوران ساسانیان و مقارن با حمله عرب ها به ایران ربط دادند. این قلعه متعلق به دوره سلجوقیان بوده که در روستای زیبای رودخان و بر فراز ارتفاعات جنگلی بنا شده است و مساحت آن 2.6 هکتار و 65 برج و بارو و دیواری 1500 متری را دارا است.

برای مطالعه مقالات بیشتر اینجا کلیک کنید.

قلعه رودخان فومن دژ استان گیلان

قلعه رود خان تا شهر ماکلوان 25 کیلومتر،تا شفت 20 کیلومتر و تا ماسوله 45 کیلومتر فاصله مستقیم دارد. ولی چنانچه در بخش گردشگری نمناک گفته ایم از مسیر آسفالته و اصلی مسافت قلعه تا فومن 25 کیلومتر میباشد و تا ماکلوان تقریبا 35 کیلومتر و تا ماسوله چند کیلومتر فاصله دارد.

ارتفاع این قلعه از سطح دریا حدوداً بین 665 تا 715 متر می باشد و در کنار آن رودخانه ای جاری است که همین نام را به خود اختصاص داده است.

این دژ ارزشمند رودخان به خاطر معماری و ویژگی های استراتژیکی و ساختار و رزمی که دارد در تاریخ 30 مرداد 1354 خورشیدی ، با شماره ثبت 1549/ 3 در فهرست آثار ملی و تاریخی دیرین ایران ماندگار شد.

پیشینه تاریخی قلعه رودخان

قلعه رودخان در فاصله ۲۰ کیلومتری جنوب غربی فومن واقع شده است.با اینکه قلعه رودخان، مدت ها تخت سلطنت و مرکز حکمرانی حکام گیلانی بیه پس بوده، در متون تاریخی و جغرافیایی گیلان تا قبل از قرن دهم هجری نامی از قلعه رودخان به میان نیامده است.

تنها عبدالفتاح فومنی در کتاب تاریخ گیلان (ص183) یک بار از کوه قلعه رودخان یاد می کند و می نویسد: «امیره شاهرخ و کامیاب، پسران امیره سالار و بنی اعمام حسین خان بودند که به دستور حسن خان کهدمی در کوه قلعه رودخان کشته شدند.»

معماری قلعه رودخان

قلعه رودخان با ۶/۲ هکتار مساحت، حدود ۵۰۰ متر طول دارد که در برخی نقاط عرضی متفاوت دارد. بلندی برج و باروهای آن نیز به ۱۵۰۰ متر می‌رسد. مصالح به کار رفته در ساخت این قلعه آجر و سنگ است. این قلعه به‌طور کلی از دو قسمت ارگ و قورخانه تشکیل شده که ارگ محل شاه‌نشین قلعه رودخان و حرم‌سرا و قورخانه محل فعالیت‌های نظامی و زندگی سربازان بوده است. ارگ در قسمت غربی در دو طبقه و از آجر ساخته شده و قراول‌خانه‌ها در قسمت شرقی در دو طبقه با نورگیرها و روزنه‌های متعدد بر اطراف قلعه مسلط هستند.

چون قلعه روی دو قله بنا شده به سه بخش شرقی، میانی و غربی تقسیم شده:

بخش شرقی: این قسمت که با دروازه‌ای از سایر قسمت‌ها جدا می‌شود روی یک تپه‌ ۶۷۰ متری قرار دارد و بیشتر بناهای آن جنبه‌ نظامی دارد و شامل دروازه‌‌ ورودی، زندان، در اضطراری و تعدادی واحد مسکونی و دو برج بزرگ است.
قسمت میانی: قسمت میانی در پایین‌ترین سطح قلعه قرارگرفته دروازه‌ی اصلی را در بردارد.
بخش غربی: نهایتا قسمت غربی که روی شیب تند کوه بنا شده است شامل بخش‌هایی نظیر دروازه‌‌ی ورودی، آب‌انبار، آبریزگاه، سردخانه، شاه‌نشین و تعدادی واحدهای مسکونی است.

توصیف قلعه رودخان

در ورودی قلعه رودخان در ضلع شمالی است و دو طرف آن دو برج عظیم قرار دارد و کتیبه‌ای که اکنون در موزه‌ رشت نگهداری می‌شود، بالای آن بوده است. برج‌های دیده‌بانی دورتادور قلعه وجود دارند که در پایین توپر و در بالا تو خالی هستند و اتاق‌های هشت ضلعی آن‌ها در بالا با طاق‌های گنبدی پوشانده شده‌اند. داخل دیوارها و برج‌ها روزنه‌هایی شیب‌دار وجود دارد که برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی در نظر گرفته شده بودند.

مهم‌ترین بنای قسمت غربی این قلعه شاه‌نشین است که در بالاترین بخش قلعه ساخته شده است و از لحاظ ساختار با دیگر قسمت‌ها متفاوت است. دارای دو بخش تحتانی، فوقانی و تراس است که این تراس مکان مناسبی برای تماشای قلعه است.

در انتهای شمال شرقی قلعه یک ساختمان دو طبقه‌ بسیار زیبا وجود دارد و در ضلع جنوبی آن کوهی قرار دارد که غاری در آن دیده می‌شود و به گفته‌ مردم محلی قبلا محل استقرار نگهبانان بوده است تا در صورت بروز حمله به قلعه علامت دهند.

موقعیت جغرافیایی قلعه رودخان فومن

در فاصله 20 کیلومتری شهر فومن استان گیلان قلعه رودخان واقع است این قلعه بالای رودخان قرار دارد برای اینکه به این مکان زیبا و بینظیر برسید بایستی از روستاهای کردمحله ، گشت ، سیاهکل ، سعیدآباد ، گورا پست ، گشت رودخان و ملسکام عبور کنید.